Alimlərin son araşdırmaları göstərir ki, insanın nə qədər yaşayacağı təkcə genetika, qidalanma və tibbi xidmətlə bağlı deyil. Xarakter xüsusiyyətləri də ömrün uzunluğunda həlledici rol oynayır. Uzunmüddətli müşahidələrə əsaslanan tədqiqatlarda üç əsas psixoloji xüsusiyyət ön plana çıxır.
Birinci xüsusiyyət emosional sabitlikdir. Daim stress keçirən, əsəbi və hər xırda problemə kəskin reaksiya verən insanlarda ürək-damar xəstəlikləri, hormonal pozuntular və immun zəifliyi daha tez yaranır. Emosiyalarını idarə edə bilən, sakit qalmağı bacaran insanlar isə stres hormonlarını daha az ifraz edir və bu da bədəni daha gec “yorur”.
İkinci vacib xüsusiyyət məsuliyyətlilik və özünənəzarətdir. Alimlər müəyyən edib ki, planlı yaşayan, verdiyi qərarların nəticəsini düşünən insanlar daha sağlam həyat tərzi sürür: vaxtında yatır, düzgün qidalanır, həkim müayinələrini gecikdirmir. Bu davranışlar illər ərzində yığılıb ömrü uzadan ciddi üstünlüyə çevrilir.
Üçüncü xüsusiyyət isə optimizmdir. Həyata müsbət baxan insanlar çətinlikləri müvəqqəti qəbul edir, depressiyaya daha az düşür və bərpa olunma qabiliyyəti daha güclü olur. Optimizm beyində “xoşbəxtlik hormonları”nın ifrazını artırır, bu da immun sistemini gücləndirir və xroniki xəstəlik riskini azaldır.
Alimlər vurğulayır ki, bu xüsusiyyətlər doğuşdan sabit deyil. Xarakter üzərində işləmək mümkündür. Stresi idarə etməyi öyrənmək, gündəlik rejim qurmaq və həyata baxışı dəyişmək təkcə psixoloji deyil, bioloji olaraq da ömrə təsir edir.
Yəni uzun ömür yalnız genetik şans deyil — davranış və düşüncə tərzinin nəticəsidir.
