Səhər zəngli saatı təkrar-təkrar təxirə salmaq bədənin təbii oyanış ritmlərini ciddi şəkildə pozan bir vərdişdir. Bu, sadəcə “beş dəqiqə də yatsaŋ nə olacaq ki?” rahatlığı deyil — beyin və hormon sistemi üçün real stressdir.
Niyə zəngli saatı təxirə salmaq zərərlidir
Oyanış anında bədən artıq kortizol və adrenalin ifrazını artırır — oyanmağa hazırlaşır. Ancaq sən zəngli saatı söndürüb yenidən yuxuya gedəndə:
• beyin yarımçıq, keyfiyyətsiz “mikro-yuxu”ya düşür;
• bu dövr tamamlanmadığı üçün bədən oyanışa hazır vəziyyətdə qalır;
• nəticədə bioloji ritm pozulur, gün isə yorğun başlayır.
Niyə günboyu özünü halsız hiss edirsən
Zəngli saatı hər dəfə təxirə salanda beyin yenidən yuxu dövrü başlatmağa çalışır, amma bir neçə dəqiqə sonra yenidən siqnal gəlir. Bu parçalanmış dövrlər:
• baş ağırlaşdırır,
• diqqəti zəiflədir,
• motivasiyanı azaldır,
• enerjini sürətlə tükəndirir.
Uzunmüddətli təsirlər
Bu vərdiş davamlı olduqda:
• bioloji saat qarışır,
• maddələr mübadiləsi yavaşlayır,
• gecə yuxusunun keyfiyyəti pisləşir,
• stress hormonları artır.
Bədən hər səhər “aldadılır”: sanki oyanırsan, sonra yenidən yatır, sonra yenə oyanırsan — bu ritm sistem üçün tam xaosdur.
Bunu necə düzəltmək olar
• Zəngli saatı yataqdan uzağa qoy — qalxmağa məcbur olacaqsan.
• Hər gün eyni saatda oyanmağı sabitləşdir.
• Yatmazdan əvvəl ekranlardan uzaq dur.
• Səhər təbii işıq al — beynə “oyanmaq vaxtıdır” siqnalını verir.
Səhərin enerjisi təkcə neçə saat yatmağından yox, zəngli saatı neçə dəfə təxirə salmadığından asılıdır.
DenMedia.az
