Dolların "fatihə"sini bu dövlətlər verəcək- ŞOK DETALLAR

"Əvvəl olduğu kimi yenə iki cəbhə yaranıb. Cəbhənin bir tərəfini NATO, digər tərəfini isə BRİKS/Şanxay təşkil edir. NATO genişlənmə siyasətini hələ də davam etdirir. Rusiya ilə Çin isə buna cavab olaraq öz maraqları naminə birlikdə hərəkət edərək BRİKS'i genişləndirməyə qərar veriblər. Əslində, Çin özü də Rusiyanı sevmir və bəzi maraqlarına ziddir. Sadəcə "düşmənimin düşməni dostumdur" prinsipi ilə gedişat edir. Həm Çin, həm də Rusiya bir-birilərindən ehtiyat edir. İki güclü qonşu, əlbəttə ki, ehtiyatla yaşamalıdır. Stalin Çini güclü bir rəqib bildiyi üçün Monqolustanı arada saxlamışdı".

Bu fikirləri "Den.az"a açıqlamasında politoloqElman Vəliyev səsləndirib. O bildirib ki, BRİKS 2009-cu ildə yaradılan bir təşkilatdır: "Təşkilat Braziliyanı, Rusiyanı, Hindistanı, Çini və Cənubi Afrikanı özündə cəm edir. NATO-nun bundan fərqi hərbi təşkilat olmasıdır. Ancaq BRİKS itqisadi yönümlü yarandığını bildirmişdi. Lakin bu o demək deyil ki, hərbi qanadı olmayacaq. Təşkilata Rusiya-Ukrayna konflikti dövründə Misir, İran və S. Ərəbistanı da üzvlük istiqamətində addımlar atdılar və bu müsbət fonda davam etməkdədir. Braziliya ilə yanaşı digər Latın Amerika ölkələrini də(Kuba, Venesuela) təşkilata cəlb etmək elə çətinlik yaratmaz. İndi təsəvvür edək! Petrol kralı Səudiyyə, qızıl kralı Cənubi Afrika (qızıl rezervlerinə görə ilk sıradadır) Qaz kralı Rusiya və İran, Süveyş sahibi Misir, L. Amerikasında önəmli güc olan Braziliya, yeni güc dövlət sayılacaq Hindistan və nəhayət, "hörümçək toru" siyasəti ilə dünya limanlarına, bazarlarına çökmüş Çin bir ittifaq daxilində əməkdaşlıq edir. Bu dövlətlər birlikdə öz valyutalarını yaratsalar, dolların "fatihə"si verildi deyə bilərik. Bəs ola bilərmi? Artıq fəaliyyətə keçilib. Nə Amerika, nə də AB öz hegemonluğunu qoruya biləcək. Bu, yuxarıdakı ikilinin çökəcəyi anlamına da gəlməməlidir"

Politoloqun sözlərinə görə, Stalin 1947-ci ilsə Kominformu qurdu. Bu isə Leninin bütün dünyanı əhatə edəcək Sovetlər ideologiyasını ehtiva edən Kominternin davamı idi: "Daha sonra Stalin şərqə genişlənmə siyasəti yeritdi və iqtidara kommunist liderlər gətirdi. Bundan narahat olan Avropa 1948-ci ildə "Qərb İttifaqı"n qurdu. Lakin bu da faydalı deyildi. İttifaqın qurucuları 1948-ci ildə Praqa hadisəsindən sonra NATO kimi bir təşkilata ehtiyac olduğunu bildirdilər və Amerikanın söz sahibliyi ilə 1949-cu ildə alyansı qurdular. Bununla da ABŞ-də 1823-cü ildə qəbul edilən "neytrallıq" siyasəti (Monro doktrinası) bitmiş oldu. Sovetlər dağıldıqdan sonra(Varşava təşkilatı da dağıldı) NATO-nun qarşısında elə də güclü hərbi təşkilat qalmadı. Bəs NATO mövcudluğunu niyə saxladı? Onsuzda Alyansın tək problemi Sovetlər deyildi. Amerika bu təşkilat vasitəsilə dünyanın hər yerinə əl uzatmaq niyyətində idi. Həm də təşkilat özünə təhlükə ola biləcək nə varsa, onu aradan götürməyə çalışırdı. Mühüm bir qolu isə " Qladio" idi. Üzv olmaq istəyən bu qola öz ölkəsində ev sahibliyi edəcəkdi. İlk dəfə Qladionun mövcudluğu İtaliyada bilindi. Uzun müddət isə Türkiyədə aktiv fəaliyyət göstərdi. İndi də bir çox yerlərdə fəal göstərir, ancaq əvvəlki kimi geniş deyil. Alyansın Orta Şərqdə əsas qolu Türkiyədir. Onsuzda o regiondan üzvü də yoxdur. Afrika, Orta Şərq, Körfəzdə söz sahibi ola bilmədi (Burada BRİKS daha güclüdür). Amerika Türkiyəni özünə cəlb edərək BOP-un "eş başkanı" elədi). İndi alyans Finlandiya və İsveçi də özünə qoşur. Növbəti genişlənməni Balkanlarda edəcək. Çin İranı Səudiyyə ilə Misir ilə, Qətər ilə bir masaya əyləşdirərək şəbəkəni genişləndirir. Rusiya bunu özü etmədi, çünki daha çox diqqət cəlb edər və qıcıq yaradardı. Ona görə Çinlə elədi".

Günəş Fərəh,

Den.az