Müasir cəmiyyətdə veypinq tez-tez adi siqaretə “təhlükəsiz” alternativ kimi təqdim olunur. Elektron siqaretlərə tələbat artır və istehlakçıların böyük əksəriyyətini yeniyetmələr və gənc qadınlar təşkil edir. “SM-Klinika”nın onkoloqu və mammoloqu Maqomed Sulimanov “Gazeta.Ru”ya müsahibəsində veyplərin sağlamlıq üçün təhlükəsinə, xüsusilə də döş xərçəngi riskinin artmasına diqqət çəkib.
Onun sözlərinə görə, gənc qadınları veyplərə yalnız buxar effekti deyil, müxtəlif dadlı aromatizatorlar da cəlb edir. Lakin həkim xəbərdarlıq edir:
“Bu dəbli cihazlar çox tez asılılıq yaradır və tezliklə adi siqaretə keçid üçün ilk addıma çevrilir. Üstəlik, veyplərdən tez-tez istifadə orqanizmdə toksik yükü artırır və onkoloji proseslərin yaranması üçün zəmin yaradır.”
Bir çox veyp istifadəçisi tərkibindəki qliserin və aromatik qatqıların zərərsiz olduğunu düşünür. Amma Sulimanov bildirir ki, bu maddələr qızdırıldıqda formaldehid, asetaldehid və akrolein kimi son dərəcə təhlükəli kanserogenlər əmələ gəlir. Bu maddələrin zərəri nikotindən dəfələrlə güclüdür və bütün orqanizmə təsir edərək döş və yumurtalıq xərçəngi də daxil olmaqla xərçəng riskini artırır.
Bundan əlavə, veyplər qadın sağlamlığına və reproduktiv sistemə mənfi təsir göstərir. Reproduktiv pozuntular isə dolayısı ilə döş xərçəngi riskinin yüksəlməsinə səbəb olur.
Müasir elmi araşdırmalar elektron siqaretlərin DNT-yə zərər verdiyini, tənəffüs yollarında iltihab yaratdığını və ən təhlükəli xərçəng növlərinin inkişafına şərait formalaşdırdığını təsdiqləyir. Hətta elektron siqaretlərin nisbətən aşağı temperaturda işləməsi belə, zərərli maddələrin konsentrasiyasını yüksək saxlayır. Bu isə xüsusilə ağciyərlər və süd vəziləri üçün ciddi risk yaradır.
Elektron siqaretlər “daha az zərərli” kimi təqdim edilsə də, real klinik müşahidələr bunun əksini sübut edir.
“Heç bir dəb sağlamlıq risklərini haqq qazandıra bilməz. Dəbli siqaret çəkmənin nəticələrini yüngül qiymətləndirmək olmaz. Bu, orqanizmdə dağıdıcı proseslərə aparan zəncirin başlanğıcı ola bilər,” — deyə Sulimanov vurğulayıb.
Həkim zərərli vərdişlərə yenidən baxmağı və müntəzəm tibbi müayinələrdən keçməyi tövsiyə edib. Gənc qadınlar üçün ən uyğun profilaktik üsul isə ildə 2 dəfə süd vəzilərinin USM müayinəsidir.
