Əlavə kilo bəzən təkcə piylə bağlı olmur — orqanizmdə müxtəlif səbəblərlə yığılan artıq maye də buna səbəb ola bilər.
DenMedia.az xəbər verir ki, “Qazeta.ru”ya danışan “SM-Clinic”in endokrinoloqu Anna Oderi izah edib ki, şişkinlik (ödem) — toxumalarda artıq suyun toplanması halıdır.
Normalda su orqanizmdə damarlar, hüceyrələr və hüceyrələrarası məkan arasında taraz şəkildə paylanır. Bu balans pozulduqda, maye damarların hüdudlarından çıxaraq toxumalarda yığılır.
Bu vəziyyətin səbəbləri sadə duzlu qidalanmadan tutmuş ürək, böyrək və hormonal sistem problemlərinə qədər dəyişə bilər. Ödem müstəqil xəstəlik deyil, orqanizmdə maye dövranının pozulduğunu göstərən simptomdur.
“Məsələn, ürək problemlərində qan aşağı ətraflarda toplanır — axşama doğru ayaqlar ağırlaşır, ayaqqabı sıx olur.
Böyrək pozğunluğunda maye düzgün xaric edilmir, nəticədə səhərlər gözaltı şişkinlik yaranır.
Qalxanabənzər vəzin fəaliyyətinin zəifləməsi (hipotireoz) zamanı şişlər bərk olur, dəri solğun və soyuqlaşır, üz ‘maskaya bənzər’ ifadə alır.
Hormonal dəyişikliklər — menstruasiyaöncəsi və ya hamiləlik dövrlərində də ödem yarada bilər,” — deyə həkim bildirib.
Oderinin sözlərinə görə, ödemlər bəzi dərmanların — qlükokortikoidlər, antidepressantlar, kalsium kanal blokerləri — qəbulu nəticəsində də yarana bilər.
O qeyd edib ki, ödem və artıq çəki zahirən oxşar görünə bilər, lakin onları fərqləndirmək üçün bir neçə sadə əlamət var:
-
Gün ərzində dəyişkənlik: səhər üz şişir, axşam ayaqlar — bu, ödemin əlamətidir; piylər gün ərzində “yerini dəyişmir.”
-
Barmaq testi: baldır dərisinə yüngül basın — çuxur qalırsa, bu ödemdir. Yağda isə dəri sadəcə dartılmış olur.
-
Çəki artımının tempi: ödemdə çəki 1–2 kq bir-iki günə qalxa bilər, piy bu qədər sürətlə yığılmır.
-
Hisslər: bədən ağırlaşır, paltar və ayaqqabı sıxmağa başlayır.
“Həkimə mütləq müraciət edin, əgər şişkinliklər səbəbsiz yaranır və bir neçə gün keçməsinə baxmayaraq itmirsə;
çəki qısa müddətdə 2–3 kq artıbsa; təngnəfəslik, zəiflik, ürəkdöyünmə varsa;
şişlər bərkdirsə və yuxudan sonra da keçmirsə;
artıq qalxanabənzər vəz, ürək və ya böyrək xəstəliyi diaqnozunuz varsa,” — deyə endokrinoloq məsləhət görüb.
O əlavə edib ki, bəzi sadə addımlar ödemin qarşısını almağa kömək edə bilər:
-
su qəbulunu düzgün tənzimləmək;
-
duz istifadəsini azaltmaq;
-
fiziki aktivliyi artırmaq;
-
və ən əsası — diuretik (sidikqovucu) dərmanları həkim təyinatı olmadan qəbul etməmək.
“Ödem — sadəcə kosmetik qüsur və ya ‘artıq çəki’ deyil. Bu, orqanizmin iç balansının pozulduğuna dair siqnaldır. Əgər pəhriz dəyişmədiyi halda çəki artır və ödem əlamətləri görünürsə, ‘möcüzəvi vasitə’ axtarmayın — savadlı həkimə müraciət edin,” — deyə Anna Oderi yekunlaşdırıb.
